Wijze levenslessen tijdens stormachtige CFO Top: ‘Neem jezelf niet te serieus, je bent een passant in een prachtige wereld’

Tijdens de zomerse CFO Top stond het thema The Good, The Bad and The Ugly centraal. De metafoor van de dag: ‘Put the fish on table – bespreek alles – anders gaat het stinken.’

Storm Poly zette het land op zijn kop, maar toch wisten ruim honderd genodigden Landgoed de Salentein in Nijkerk te bereiken voor de CFO Top. Daar werden zij, na koffie met onder meer pastel de nata, welkom geheten door Amy Quik van Network C. ‘Het thema voor de dag is The Good, The Bad and The Ugly. Een thema dat niet alleen relevant is op individueel niveau, maar ook voor organisaties’, zegt Quik. ‘The good’ is onze kracht en ons onderscheidend vermogen, ‘the bad’ is waar onze valkuilen zitten en ‘the ugly’ is onze zwaktes die we willen en kunnen transformeren naar iets goeds.’

Ongemakkelijke zaken
Na het openingswoord gingen de aanwezigen op zoek naar een paraplu om droog over te komen naar een van de zes rondetafelsessies. Inleider Bas Sprong, CFO bij Pon, had het tijdens deze thuiswedstrijd over de historie van zijn werkgever. Hierbij focuste hij zich op het decentrale model dat het bedrijf in onder meer auto’s, fietsen en grondverzet hanteert. Alexander Kousbroek, de hoogste financiële man bij de Amsterdamse haven, zoomde in op de uitdagingen die de tweede haven van Nederland kent. Een deelnemer herkende de spanning die speelt bij semi-overheidsorganisaties waar veel stakeholders een rol spelen. ‘Ook ging het over het belang van de verduurzaming en hoe wet- en regelgeving daar een vertragende rol bij speelt’, zegt een deelnemer.

In het statige Prentenkabinet nam Marike Bonhof, CFO bij woningcorporatie Ymere, de aanwezigen mee in een verhaal over de dynamiek in de boardroom. Een van de adviezen die meerdere deelnemers bijbleef: put the fish on the table. Zijn er ongemakkelijke kwesties, gooi ze dan op tafel. ‘Want onder tafel gaat het stinken en dan wordt het probleem uiteindelijk erger’, zo vat een discussiegenoot samen. Norman Tambach, CFO van ING Duitsland, nam zijn peers mee in een verhaal vol anekdotes rondom culturele verschillen in landen waar hij werkzaam is geweest. Cultuur is breed en moeilijk te definiëren, maar zorgt voor een levendige discussie en laat zien dat je over veel leiderschapskwaliteiten moet beschikken om te kunnen navigeren in multiculturele teams.

Toekomstbestendigheid
CFO Roeland Tjebbes van ForFarmers verhaalde over hoe zijn organisatie zich staande houdt te midden van het klimaat- en stikstofdebat. De aanwezigen hadden het onder meer over de vraag in hoeverre je als organisatie in dit soort discussies actief naar buiten moet treden of alleen reactief moet opereren. Tot slot gingen psychotherapeut Veronique Streekstra en GZ-psycholoog Tamara Bavius tijdens een interactieve workshop in op zelfreflectie. Welk gedrag vertoon ik in bepaalde situaties en waardoor komt dat? Door middel van dieren moesten de deelnemers hun gedrag duiden. De één koos voor de olifant in de porseleinkast, de ander voor de wijze uil die zich onderscheidt vanwege zijn of haar kennis en weer iemand voor de leeuw die aanvallend moest acteren.

Na anderhalf uur discussiëren werd een glas Salentein Brut geheven, gingen de empanadas met chimichurri rond en klonk op de achtergrond gitaarmuziek. Aansluitend kon een fantastisch, bourgondisch diner niet ontbreken. Na een taco tonijn met een vinaigrette van citrusvruchten werd men getrakteerd op een Argentijnse barbecue beleving. De asado bevatte onder meer premium beef, gamba’s en geroosterde groenten. Dit alles onder het genot van de heerlijke Chardonnay of Merlot van Salentein.

Omgaan met de tijdsgeest
Voordat dinerspreker Rik Torfs het woord nam wilde Quik even stilstaan bij het plotsklapse overlijden van Renier Vree, CFO bij Nouryon. ‘Wij kennen hem als een fijn en onwijs innemend persoon. Sommige in de zaal zullen hem ook zo kennen, hem anders kennen of wellicht ook helemaal niet kennen, maar als vakgenoten onder elkaar wil ik graag even een moment van stilte om hem te gedenken’. Na dit plechtige moment was het de beurt aan Torfs, voormalig rector van de KU Leuven, om de avond optimistisch af te sluiten. De Vlaming hield aan de hand van zijn laatste boek Tijdsgeest een praatje over de tijdsgeest. Torfs had direct de lachers op zijn hand toen hij zichzelf omschreef als de laatste hinderpaal op weg naar een gezellige avond. ‘Het begrijpen van de tijdsgeest is namelijk troostend’, stelt Torfs. Hij stelt de dinergasten ook drie wenken in het vooruitzicht waarmee ze kunnen omgaan met de tijdsgeest.

In de optiek van de voormalig professor kun je tijdsgeest herkennen aan de heersende taboes. ‘Toen ik jong was, waren dat homoseksualiteit en seks voor het huwelijk. Daar had je wonderlijke regels door. Bij Sabena moesten stewardessen vertrekken als ze gingen trouwen.’ Een taboe van deze tijd is volgens hem de geestelijke gezondheid. ‘Als je een onderscheid wilt maken tussen een dipje, een depressie en een serieuze psychische ziekte krijg je op Twitter al snel mensen over je heen die vinden dat je het niet serieus neemt.’.

Een ander punt dat hij wil maken: de mensheid heeft een sterk vooruitgangsgeloof. ‘We denken altijd dat we steeds meer weten en dat het beter is dan vroeger. Daar geloof ik niet in. Ik denk niet dat het per se beter of slechter is dan eerder.’ Maar volgens Torfs hebben mensen de neiging om te denken dat ze in spannende tijden leven met kantelpunten. ‘Logisch, want anders moet je zeggen: wat leven we in een saaie tijd. 2023 is een beetje jammerlijk, maar de decennia ervoor waren wel leuk.’

Torfs merkt ook op dat we in een tijd van emotie en kwetsbaarheid leven. ‘Vroeger was een baas een bullebak, maar nu word je ontslagen met empathie. Dan moet je de baas gaan troosten en word je als ontslagen werknemer beroofd van je slachtofferschap.’, grapt hij. Om met de tijdsgeest om te gaan geeft hij het publiek drie handvatten.

‘We denken altijd dat we steeds meer weten en dat het beter is dan vroeger. Daar geloof ik niet in. Ik denk niet dat het per se beter of slechter is dan eerder.’

Kijk doelgericht, gebruik humor
‘Ten eerste humor. Dat helpt lastige situaties op te lossen. En dan bedoel ik niet cynisme. Dat is voor oude mannen die langs de Boulevard of Broken Dreams lopen en anderen de schuld geven van hun falen. Milde ironie is nuttig.’ Het tweede gereedschapsstuk is doelgericht kijken. Hij haalt een voorbeeld aan van een Nederlandse correspondent die in Rome ging worden en aanvankelijk moeite had met het verkeer. ‘Totdat hij de Romeinse manier begreep. Het verkeer achter je en van de zijkant is niet jouw probleem. Zij moeten opletten dat ze je niet aanrijden, anders moet hun verzekering lappen. Je moet vooruit kijken. Je hebt minder ogen nodig als je de juiste kant op kijkt.

Het derde advies luidt: neem jezelf niet te serieus. ‘Want wat is er tragischer dan een standbeeld? Na twintig jaar denken mensen: wie is dit. Dan ben je twee keer gestorven. Als je onvergetelijk wil zijn, kun je massamoordenaar worden als Hitler, maar goed daar zitten ook nadelen aan.’ Kortom, relativeer uzelf. ‘We zijn maar voorbijgangers in een prachtige wereld.’

Met deze boodschap op zak ging het diner over in een feestelijk dessert met koffie. De hemel was inmiddels van ugly naar good gegaan. Poly had namelijk de benen genomen waardoor de laatste gang in de buitenlucht kon worden genuttigd. En daarmee eindigde het laatste grote event van Network C voor de zomervakantie.

‘Na een kort zomerreces staan er weer allerlei mooie evenementen op de planning, met uiteraard ook weer een CFO Top. We verwelkomen iedereen graag weer op 15 november voor een mooie dag rondom het thema Thriving Tribes’.