Oud-klooster Mariënhof in Amersfoort was het decor van de eerste CFO Top van Network C. De bijeenkomst in de Keistad stond in het teken van Strength of Stories, een thema geïnspireerd op het boek Homo Deus van succesauteur Yuval Noah Harari. Hij stelt dat verhalen de basis zijn voor de samenhang in de samenleving.
Het verhaal van de CFO Top begint in ieder geval in de zonovergoten kloostertuin waar de genodigden worden ontvangen met koffie en zoete lekkernijen. Al snel ontwikkelen zich gesprekken over de uitdagingen waar financiële bestuurders momenteel voor staan, zoals de gestegen grondstofprijzen. Daarna verhuist het gezelschap naar binnen, waar Network C oprichtster Amy Quik in de voormalige kerk – gelukkig zijn de kerkbanken verruild voor comfortabele stoelen – het thema toelicht. Als startend ondernemer leerde zij zichzelf nog beter kennen. ‘Zo kwam ik erachter dat onafhankelijkheid mijn kracht is, maar dat ik het loslaten van controle lastig vind.’ Ze sprak de wens uit dat deelnemers in de besloten sessies ook hun kwetsbaarheid durven te tonen.
Dat moment werd nog even uitgesteld, want neurowetenschapper Ayca Szapora nam de financials mee in de wonderlijke wereld van het brein. Wat gebeurt er in ons brein als we elkaar verhalen vertellen en hoe verandert het ons gedrag? Ze trapte af met de vraag: Wie heeft er ooit een ruzie gehad met zijn of haar partner, waarbij beiden de ander de schuld geven van het conflict. Uit de handenzee kon geconcludeerd worden dat discussieloze huwelijken een sprookje blijken.
Een volgend raadspelletje. We krijgen drie foto’s te zien. Die van Szapora, zangeres Britney Spears en die van Lady Gaga. ‘Wie is het vaakst gescheiden van deze vrouwen?’ Of het bescheidenheid ten aanzien van de spreekster is of de overtuiging dat showbizzsterren een losbandig leven leiden: Vrijwel niemand raadt dat Szapora het vaakst gescheiden is. Het hoogste IQ dan? De neurowetenschapper krijgt dit keer het vertrouwen van de zaal, maar Lady Gaga scoort 16 IQ-punten hoger. De les: Ons brein vult de hele dag zomaar dingen in, maar de aannames blijken regelmatig fout. We maken deze aannames op basis van overtuigingen en ervaringen, die worden gevormd door ons onbewuste brein. 95% van alles wat we doen is onbewust. Het bepaalt dan ook ons handelen en is de filter waardoor we de werkelijkheid waarnemen. Elke waarneming die we maken is dus subjectief.
Veiligheid, plezier en doel
Szapora legt vervolgens uit dat ons brein drie lagen heeft. Het reptielenbrein dat alles op routine wil doen. Het stelt drie vragen. Kan ik het eten? Kan het mij doden? Kan ik er seks mee hebben? De tweede laag is het zoogdierenbrein en dat zoekt plezier en vermijdt pijn. Centrale vragen daarbij: ‘Wat kost het me?’ en ‘wat brengt het me?’. Hierbij spannen we ons graag niet al te veel in. Visuele informatie verwerken we veel sneller dan tekst of cijfers, vertelt de neurowetenschapper. Als iemand een verhaal vertelt over een ontmoeting in een bruine Amsterdamse kroeg dan visualiseert u zich die situatie. Daardoor onthouden we verhalen beter. De derde laag van ons brein is de neo-cortex. Met dit gedeelte van het brein richten we ons op het bereiken van doelen. Kortgezegd wil een mens een doel, plezier en veiligheid hebben. Organisaties focussen zich volgens de neurowetenschapper voornamelijk op doelen, waarbij ze allerhande grafiekjes en kpi’s hanteren. ‘Een goed functionerende organisatie moet echter alle drie de delen hebben.’
Na de plenaire sessie was er een kleine versnapering in de stijlvolle binnentuin van het voormalige stadsklooster. Vervolgens werden de aanwezigen uitgedaagd om in een van de zes rondetafelsessies van elkaar te leren. Zo vertelde CFO Vivienne de Leeuw over de uitdagingen die Havenbedrijf Rotterdam heeft op het gebied van cyberveiligheid. Een van de grote opdrachten is het formuleren van een overtuigend verhaal naar andere partijen in de haven, omdat veel schakels in de keten verantwoordelijk zijn voor de gezamenlijke cyberveiligheid. Enkele deuren verderop daagden zorgbestuurders en psychologen Veronique Streekstra en Tamara Bavius deelnemers uit om aan de hand van ansichtkaarten persoonlijke verhalen op te diepen rondom veerkracht in leiderschap. Andere vraagstukken die op tafel kwamen: Wat is de rol van nature en nurture in leiderschap? En moet je als leider narcistisch zijn? In een andere sessie vertelde Frans den Houter hoe hij bij bouwbedrijf BAM soms harde keuzes moest maken en hoe hij deze binnen het bedrijf moest uitleggen. Ritchy Drost van VodafoneZiggo ging dan weer in op een thema dat vrijwel alle aanwezig bezighoudt. Hoe hengel je in deze krappe arbeidsmarkt talent binnen. En nog belangrijker: Met welk verhaal houd je ze binnenboord? In de toepasselijke Tuinkamer sprak Jasper de Wit over de duurzaamheidsstrategie van Royal HaskoningDHV, en werd al snel duidelijk dat de andere CFO’s allemaal dezelfde uitdaging hadden: Het geloof is er, maar hoe maak je het operationeel en meetbaar? Als laatste vertelde Koos Frowein het verhaal van Royal Kaak. Een organisatie die een volgende fase van groei en ontwikkeling ingaat en de crux die zij hebben als het gaat om het blijven stimuleren van ondernemerschap en creativiteit.
De kracht van ‘ja’ zeggen
Na soms vurige discussies werd men in de binnentuin ontvangen met een glas Vuurzee, een gastronomisch bier gemaakt van champagnegist en Pinot Noir-druiven, een van de nieuwe hypes in menig sterrenrestaurant. Voor de inhoudelijke apotheose was contrabassist Dominic Seldis, bekend van het tv-programma Maestro – waar BN’ers leren dirigeren – ingevlogen. In de kenmerkende keurige Britse dictie kondigde Seldis aan twee verhalen te willen vertellen. Een over erfgoed (‘heritage’) en een verhaal over positiviteit en ‘ja’ zeggen tegen alles. Seldis vertelde over de kostschool waar hij op zijn achtste belandde om viool te leren spelen. Op zijn veertiende ontdekte hij te weinig talent voor dit instrument te hebben. Een docent vroeg hem of hij contrabas wilde spelen, want dat was wat nodig was in de schoolband. Hij zei ‘ja’. Een jazzbandje stelde later voor of hij mee wilde doen. Seldis zei ‘ja’, al was het maar omdat hij zo meer kans bij de meisjes zou maken dan als violist.
De Brit legde uit hoe zijn positieve houding in combinatie met enkele toevalligheden hem via Salzburg naar de BBC brachten. Daar werd hij gevraagd voor Maestro. Ondanks zijn twijfels bij zulke ‘lage kunst’ zei hij wederom ‘ja’, net als het verzoek dat – ongeveer tegelijkertijd kwam – om tot het Concertgebouworkest toe te treden. Maestro was geen grote hit in het Verenigd Koninkrijk, maar het concept werd aan Nederland verkocht. Seldis wilde advies geven, maar eindigde uiteindelijk voor de camera. Dat leverde hem als Brit de status van ‘bloody bn’er’ op. Vervolgens nam de Brit de zaal mee in een klein college klassiek muziek waarbij hij liet zien hoe vriendschappen tussen componisten Domenico Dragonetti (tevens contrabassist), Beethoven en Gustav Mahler uiteindelijk invloed hadden op zijn leven. Seldis is namelijk eigenaar van een contrabas die aan Dragonetti toebehoorde 200 jaar geleden. De fundamentele boodschap: ‘Geloof dat wat je nu doet een langdurig effect op de mensheid kan hebben. We schrijven namelijk elke dag geschiedenis, zonder dat we het doorhebben’.
Nadat Seldis met een prachtig muziekstuk afsloot werden de genodigden voor een derde maal naar de binnentuin geleid. Hier genoten ze van een bourgondisch zes gangen walking dinner, de heerlijke avondzon en vooral veel gezelligheid.
De eerste editie van de CFO Top was zonder meer een succesverhaal. Een volgend hoofdstuk wordt geschreven op 6 juli. Dan is de tweede editie van de CFO Top op het Prins Hendriksoord in Den Dolder. Het thema is dan “Dynamics in the Boardroom”.