Eerste CHRO Top over dynamiek in de bestuurskamer: ‘In Nederland vinden we iedere mening belangrijk’.

Iedere CHRO weet: succes bereik je alleen in een team. Maar hoe bereik je het optimale resultaat samen met je medespelers? De eerste CHRO Top stond in het teken van Dynamics in the Boardroom.

Terwijl de herfst zich buiten aandiende, kwamen zo’n vijftig CHRO’s bijeen op het sfeervolle Prins Hendriksoord. Network C-oprichter Stefanie Grimbergen was verheugd met het weerzien met alle HR-directeuren.

Na het warme welkom gingen de aanwezigen uiteen voor de drie rondetafelsessies die in het teken stonden van het thema Dynamics in the Boardroom. CHRO Heleen Cocu-Wassink en commissaris Gerard Penning namen toehoorders mee in hun samenwerking binnen Alliander. De netbeheerder ziet zich geconfronteerd met de grote maatschappelijke uitdaging van de energietransitie. Hiervoor is ook een hoop personeel nodig. Hoe weet je in een krappe arbeidsmarkt personeel aan te trekken en vast te houden? Een van de andere onderwerpen die tijdens deze sessie aan bod kwam was de totstandkoming van besluiten. Worden de meeste besluiten genomen vanuit angst of juist niet?

Een deur verderop gingen CHRO Karlijn Hendriks-Zuelen en CIO Gordon Smit in op de samenwerking tussen HR en IT bij lingeriewinkelketen Hunkemöller. Hierbij geven ze aan dat de employee experience een belangrijk onderdeel is bij de besluitvorming, maar ook dat de belofte aan de klant in lijn moet zijn met hoe ze zich intern opstellen. Kortom, hoe zorg je ervoor dat enerzijds het ongeduld van de business inzake digitale vraagstukken wordt beantwoord maar dit ook gebeurt op een manier die efficiënt is voor de verdere digitale uitbouw van de organisatie? Hoe kan de samenwerking tussen CHRO en CIO ervoor zorgen dat dit gebeurt op een manier die past bij de strategische ontwikkeling van de organisatie? En hoe versterken CHRO en CIO elkaar hierbij in de board? Op deze vraagstukken gingen Karlijn en Gordon in en deelden de deelnemers ervaringen en daagden ze elkaar uit tijdens een enerverende discussie.

Tenslotte was er een interactieve sessie onder leiding van psychotherapeut Veronique Streekstra en GZ-psycholoog Tamara Bavius. De inleiders vertelden eerst over de systemen waarbinnen je opgroeit, de systemen waar je binnen opereert en hoe die invloed kunnen hebben op je perceptie. Vervolgens gingen de deelnemers uiteen in groepen van vier. Op een rond bord moesten zij met de schaakstukken inzichtelijk maken hoe hun teamopstelling in elkaar zit en tegen welke dilemma’s zij aanlopen binnen deze structuren. Vervolgens ging men in gesprek over hoe je invloed kunt hebben op de systemen om je heen.

‘We kennen nauwelijks hiërarchie. Overleggen is hier beschaafd ruziemaken. Dat is anders dan in omliggende landen, waar hiërarchie wel belangrijk is’

Belang van de tafel

De inhoudelijke discussies werden nog enthousiast nabesproken tijdens een borrel onder het genot van een glas bubbels en amuses. Na deze korte break was het tijd voor de plenaire afsluiting door emeritus hoogleraar historische Nederlandse letterkunde Herman Pleij. De cultuurhistoricus, met bestuurservaring op de universiteit, besloot met een verhaal het belang van de (vergader)tafel in de Nederlandse cultuur. ‘De tafel is het object waar alles gebeurt’, zegt Pleij. Als voorbeeld noemt hij de talkshows. Bij De Wereld Draait Door werd de tafel zelfs benoemd, merkt de cultuurhistoriscus. Na een openingspraatje riep Matthijs van Nieuwkerk altijd: ‘aan tafel’ “Er is altijd discussie over hoe een tafel eruit moet zien. Rond of – zoals bij Jinek – een avocadocirkel waarbij zij op de plek van de pit zit. Ze komt oorspronkelijk uit de VS. Daar is het gebruikelijk dat de host centraal zit of staat. In Nederland is dat niet zo.’

Bij een ronde tafel als symbool van gelijkheid denken mensen vaak aan de Britse Koning Arthur. Nonsens, vindt Pleij. ‘Op schilderijen zie je hem vaak op een verhoging zitten. Dat zouden we in Nederland een schandaal vinden. Hier is de ronde tafel een exponent van gelijkheid.’ Als voorbeeld noemt hij de opstand der Batavieren die gesmeed werd aan een tafel en wat vast werd gelegd door Rembrandt.

Hierbij is volgens Pleij de rol van de gespreksleider belangrijk in Nederland. ‘We kennen nauwelijks hiërarchie. Overleggen is hier beschaafd ruziemaken. Dat is anders dan in omliggende landen, waar hiërarchie wel belangrijk is.’ Dat geciviliseerd knokken met woorden levert volgens Pleij een enorme ideeënrijkdom op en dat is volgens hem een belangrijke reden voor Nederlands succes door de eeuwen heen. ‘Als relatief klein land hebben we succes op allerlei gebieden. Van watertechnologie tot schilderen en van sterrenkunde tot architectuur.’ Het belang van goede gespreksleiders in de Nederlandse cultuur is volgens Pleij ook terug te zien in de premiers die ons land heeft gehad.

Land van bruggenbouwers

Zo zat er onder de regering Rutte III en IV ChristenUnie en D66 bij elkaar in het Kabinet.Twee partijen die diametrale opvattingen hebben over stervensethiek. ‘Rutte was een meesterlijke bruggenbouwer. Er werd besloten om op dit onderwerp een commissie in te stellen. Het was immers een belangrijke zaak, dus er moest goed onderzoek worden gedaan.’ Nadat na een flinke tijd in de Kamer werd geïnformeerd hoe het met dit onderzoek stond, werd gesteld dat het dusdanig ingewikkeld was dat het kabinet zich verder moest beraden.

“In Nederland vinden we iedere mening belangrijk. Je ziet dat ook terug in de eerste grondwet van de Bataafse Republiek. Die hadden het Franse liberté, egalité en fraternité overgenomen, maar wel gelijkheid vooropgezet. Gelijkheid, vrijheid, broederschap. Zonder gelijkwaardigheid kan immers geen vrijheid bestaan.’

De queeste naar gelijkheid zag Pleij ooit op wonderlijke wijze naar boven komen in een hotel in Leeuwarden. ‘Daar maakte ik iets mee, wat ik nergens ter wereld heb meegemaakt. ‘s Ochtends vroeg een vriendelijke mevrouw van het hotel of ik lekker geslapen had waarop ik bevestigend antwoordde’, zegt Pleij. “Daarop zegt zij: ‘mooi, ik ook’.’ Nadat de hotelgast vroeg of zij dat altijd zei, antwoordde ze: ‘Alleen als het waar is.’

‘Moet kunnen’

Met deze vrolijke anekdote werkt Pleij naar het einde toe, waarin hij pleit voor een nieuw nationaal motto. Weg met het Franse Je Maintiendrai (‘Ik zal handhaven’) en op naar iets pragmatischer. ‘Iets wat je overal hoort. Van de patatkraam tot de bestuurskamer. Namelijk ‘moet kunnen’.’

Nadat Anne-Will Koelewijn de CHRO’s had gewezen op de kansen die het Next Executive Network biedt voor talenten in hun organisatie, gingen de aanwezigen richting het walking dinner. Hier werd onder meer een feestelijke coquille met chorizo en een herfstige entrecote met spinazie en cantharellen geserveerd. Onder het genot van dit diner bespraken de aanwezigen de dag na.

De eerste CHRO Top was een groot succes. Een tweede editie volgt in 2025. Op 31 oktober staat al de volgende huiskamersessie CHRO meets CEO op de agenda.